Art toy คืออะไร มาจากไหน ?
อาร์ตทอย หรือ ดีไซน์ทอย (Design Toy/ Designer Toy) ฝั่งเอเชียจะนิยมเรียกว่า “อาร์ตทอย” ฝั่งตะวันตกจะนิยมเรียกว่า “ดีไซน์เนอร์ทอย” แต่นิยามทั้งสองนั้นมีความหมายคล้ายคลึงกันคือ “ของเล่นที่ศิลปินเป็นผู้ออกแบบและผลิตขึ้นในจำนวนจำกัดเพื่อจำหน่ายหรือส่งมอบให้กับผู้อื่น”
อาร์ตทอย นั้นได้ถือกําเนิดในช่วง ค.ศ.1990 โดย กลุ่มศิลปินชาวอาร์ตทอย ที่ชื่นชอบของเล่นได้รวมตัวกันเอง และจัดแสดงโชว์ผลงานขึ้นในรูปแบบของงานนิทรรศการเล็กๆ และหลังจากนั้นก็เริ่มมีการเติบโตและขยายอิทธิพลมาจนถึงประเทศไทย โดยงานอาร์ตทอยของประเทศไทยงานใหญ่ๆ ที่จัดอย่างเป็นทางการนั้นได้จัดขึ้นเมื่อวันที่ 10 – 13 มกราคม พ.ศ.2556 ที่เซ็นทรัลเวิลด์ ในชื่องาน THAILAND TOY EXPO 2013
อาร์ตทอยนั้น สังเกตยังไง ?
อาร์ตทอยนั้นหากดูภายนอกก็อาจเหมือนของเล่นของสะสมทั่วๆ ไปที่เราเห็นตามร้านของเล่น แต่อาจต่างกันตรงที่มีการผลิตจํานวนจํากัด และมักจะไม่จะผลิตขึ้นมาใหม่ และมองได้ว่าเป็นงานศิลปะอีกแบบหนึ่งที่นิยมสะสมในระยะยาว
“การย้อมสีคือ “วัฒนธรรม” ที่บ่งบอกความเป็นอาร์ตทอยได้ชัดเจนมาก”
แล้วจุดเด่นของอาร์ตทอยนั้นมันอยู่ตรงไหน?
1.) สามารถเน้นการออกแบบโดยไม่ต้องอิงที่มา เรียกได้ว่าเป็นการออกแบบขึ้นมาดื้อๆ เลยก็ว่าได้ จะเป็นใคร ทำอะไร ที่ไหน ไม่จำเป็นต้องบอก ไม่จำเป็นต้องมีมาจากการ์ตูนเรื่องไหน หรือภาพยนตร์เรื่องอะไร แต่ถ้าศิลปินอยากบอก ก็ไม่ผิดกฏอะไรเช่นกัน
2.) “ผลิตในจำนวนจำกัด” เน้นกันอีกทีในหัวข้อนี้ว่าอาร์ตทอยนั้นอาจจะเริ่มต้นผลิตตั้งแต่ 1-5 ตัว จนไปถึง 1,000 ตัวก็มี (แต่ก็มีบางกรณีเหมือนกันที่อาร์ตทอยบางตัวก็เป็นที่นิยมมากจนถูกผลิตซ้ำแล้วซ้ำอีก)
ในขณะที่ถ้าเป็นของเล่นทั่วไปอย่างตามท้องตลาดที่เราเห็นกันอยู่ จะเห็นได้ว่าจะไม่มีการกำหนดจำนวนการผลิตหากขายดีก็ทำซ้ำไปเรื่อยๆ จนกว่าเจ้าของจะพอใจนั่นเอง (และโดยปกติแล้วปริมาณการผลิตก็น่าจะเริ่มที่มากกว่าหลักพันชิ้นขึ้นไปด้วย)
**ถ้ามีใครสนใจคิดอยากจะซื้อตัวอาร์ตทอยเก็บสะสม ก็ควรพยายามติดตามศิลปินที่เราชื่นชอบ ทั้งทางเฟสบุ๊คไม่ก็ไอจี เพราะตัวศิลปินเองจะมีการโปรโมทงานอาร์ตทอยให้เราได้สั่งจองกัน(พรีออเดอร์)
3.) เรื่องของ “สีสันที่ชวนดูโดดเด่น” อาร์ตทอยอาจจะมีตั้งแต่ไม่ลงสีเลย เป็นสีของตัววัสดุที่ทำขึ้นมาล้วนๆ หรือมีสีแค่ 1-2 สี จนไปถึงทำสีให้ดูสวยงามแบบเต็มอัตรา ขึ้นอยู่กับสไตล์ของศิลปินเป็นหลักว่าอยากทำแบบไหน ส่วนของเล่นหรือฟิกเกอร์โมเดลทั่วไปก็คงต้องลงสีให้ครบตามต้นฉบับในการ์ตูนนั่นเอง
โดยอาร์ตทอยหลายตัวใช้วิธีการออกเวอร์ชั่นใหม่ด้วยการทำสีสันใหม่ๆ ออกมาขาย แต่ตัวรูปแบบยังเหมือนเดิมทุกประการ เรียกภาษาชาวบ้านว่าการ “ย้อมสี” และการย้อมสีคือ “วัฒนธรรม” ที่บ่งบอกความเป็นอาร์ตทอยได้ชัดเจนมากข้อหนึ่งอีกด้วย
