เคนดามะ (Kendama) ของเล่นเก่าแก่ของเด็กญี่ปุ่น
สำหรับคนไทยแล้ว ของเล่นโบราณชิ้นนี้น่าจะเป็นที่คุ้นตาและรู้จักกันมากที่สุดชิ้นหนึ่ง ปัจจุบันนอกจากจะมีการแข่งทัวร์นาเมนต์ทั่วญี่ปุ่นทั้งสำหรับเด็กและผู้ใหญ่แล้ว ยังมี Kendama World Cup ซึ่งมีผู้เข้าร่วมแข่งขันจากประเทศอื่น ๆ ด้วย
ของเล่นญี่ปุ่นเก่าแก่รูปร่างแปลก มีชื่อเรียกว่า เคนดามะ （Kendama けん玉）เป็นของเล่นที่ได้รับความนิยมในหมู่เด็กญี่ปุ่นมาอย่างยาวนาน และได้รับความนิยมมากจนกระทั่งมีการจัดการแข่งขันเป็นกีฬา และมีการก่อตั้งสมาคมขึ้นมาสำหรับรับรองการเล่นเคนดามะนี้ด้วยค่ะ
รูปทรงพื้นฐานของเคนดามะ
เคนดามะทำจากไม้ มีรูปทรงคล้ายกับค้อน มีถ้วยหลุมติดอยู่สองด้านของไม้ ด้านหนึ่งใหญ่และอีกด้านหนึ่งเล็ก ตรงปลายไม้มีลักษณะปลายแหลม และมีลูกบอลกลมๆ ผูกติดอยู่กับคอไม้ด้วยเชือกยาวประมาณ 40 เซนติเมตร ราคาของเคนดามะจะแตกต่างกันไปตามคุณภาพของไม้ที่ใช้ผลิตค่ะ เคนดามะคุณภาพดีที่ได้มาตรฐาน ซึ่งสามารถนำไปใช้ในการแข่งขันกีฬาได้จะมีตราของ สมาคมเคนดามะแห่งประเทศญี่ปุ่น (日本けん玉協会: Nihon Kendama Kyoukai) รับรองอยู่ที่บริเวณปลายด้ามไม้
วิธีการเล่น
สำหรับการเล่นเคนดามะอย่างง่ายๆ คือจับบริเวณปลายไม้ ปล่อยให้ลูกบอลห้อยลงมาด้านล่างคล้ายกับการเล่นโยโย่ สะบัดข้อมือขึ้นอย่างเร็วๆ กระตุกให้ลูกบอลลอยขึ้นมาแล้วพยายามใช้ถ้วยหลุมบนไม้รับลูกบอลให้ได้
เคนดามะของญี่ปุ่นแม้จะไม่มีหลักฐานว่ามีที่มาอย่างไรแน่ แต่จากหลักฐานพบว่าในสมัยเอโดะ (พ.ศ. 2146 – 2411) มี “เคนดามะ” อยู่สองชนิดคือ แบบที่คล้าย bilboquet และแบบที่รูปร่างคล้ายแก้วไวน์ โดยเป็นเกมที่เล่นกันในวงเหล้า
พอเข้ามาสมัยเมจิ (พ.ศ. 2411 – 2455) กระทรวงศึกษาธิการก็เอาเรื่อง “ถ้วยและลูก” มาลงไว้ในหนังสือเด็ก ต่อมาจึงกลายมาเป็นของเล่นเด็กไป และในสมัยไทโช (พ.ศ. 2455 – 2469) ก็มีการประดิษฐ์เคนดามะซึ่งเป็นต้นแบบของเคนดามะยุคนี้ขึ้นมา เคนดามะที่เล่นกันในญี่ปุ่นปัจจุบันจะมีรูปร่างแบบเดียวกันหมด แต่อาจจะออกแบบ ใช้สีสัน และมีลวดลายต่างกัน มีราคาตั้งแต่ถูกไปจนถึงหมื่นกว่าเยน
